رفع خستگی چشم با راهکارهایی ساده؛ هدیه‌ای برای چشمان خسته!

مطالعات نشان می‌دهند که خستگی چشم و دیگر علائم مربوط به اختلال دید در ۵۰ الی ۹۰ درصد از کسانی که با کامپیوتر سر و کار دارند، دیده می‌شود. این مشکلات می‌توانند از خستگی فیزیکی، کاهش کار مفید و افزایش تعداد اشتباهات کاری تا ناراحتی‌های جزئی مانند انقباض و قرمزی چشم را شامل شوند.

علائم خستگی چشم در بعضی مواقع عادی و گاهی اوقات نشانه‌ی مشکل یا آسیب جدی است. سوزش، خشکی، آبریزش و قرمزی چشم،  سردرد، گردن درد و درد شانه‌ها، حساسیت به نور، تاری دید و دوبینی، اختلال در تمرکز ، احساس سنگینی در چشم‌ها و سرگیجه با خستگی چشم به وجود می آید.

علت خستگی چشم  چیست؟

دلایل خستگی چشم اگر به سبک زندگی فرد مربوط باشد یا با کار کردن و فشار به چشم ایجاد شده باشد مسئله‌ای عادی است و با استراحت کردن برطرف می‌شود. اما در بعضی مواقع خستگی چشم به دلیل بیماری یا مشکل خاص در بدن بروز می‌کند. در این مواقع پیدا کردن علت خستگی چشم راه را برای درمان هم ساده می‌کند.

در محتوای زیر به ۱۰ روش ساده جهت جلوگیری از خستگی چشم‌ها و سایر نشانه های رایج سندرم بینایی ناشی از کامپیوتر اشاره شده است.

۱) یک آزمایش چشمی کامل را بگذرانید

انجام آزمایش چشمی بصورت یک عمل روتین مهمترین چیزی است که می‌تواند برای جلوگیری یا درمان مشکلات بینایی انجام شود. چنانچه بیش از یک سال هیچ‌گونه آزمایش چشمی را انجام نداده‌اید، هم‌اکنون وقت آن رسیده است که به یک چشم پزشک مراجعه کرده و بینایی خود را تحت کنترل قرار دهید. از نظر موسسه ملی ایمنی و سلامت شغلی (NIOSH)، به‌ویژه کسانی که با کامپیوتر سرو کار دارند، باید قبل از شروع به‎کار، حتما از یک آزمایش چشمی رد شوند و سالانه حداقل یکبار آن را انجام دهند.

۲) از روشنایی محیطی مناسب استفاده کنید

خستگی چشم می‌تواند همچنین ناشی از نور موجود در داخل فضا و یا نوری که از محیط بیرون به پنجره می‌تابد، باشد. روشنایی داخلی را با کشیدن پرده و یا کرکره‌ها کاهش دهید. روشنایی خارجی را نیز با استفاده از لامپ‌های کم مصرف ویا لامپ‌های فلورسنت کاهش دهید و یااز لامپ‌های کم‌فشار استفاده کنید. سعی کنید مانیتور کامپیوتر و یا لپتاپ خود را نیز بجای قرار دادن در مقابل و یا پشت شیشه پنجره، در کنار پنجره قرار دهید.

۳) کمتر خیره شوید

کاهش زمان خیره شدن به‌طور چشمگیری خستگی چشم شما را کمتر خواهد کرد. تا جایی که ممکن است از صفحات غیر الکترونیک مانند کتاب بجای کامپیوتر استفاده کنید. هنگامی‌که شما مجبور به استفاده از صفحه نمایش هستید، اطمینان حاصل کنید که آن در زاویه ۹۰ درجه‌ای از هر منبع نور مستقیم قرار گرفته باشد. از صفحات نمایشی ضد تابش استفاده کنید. به‌هنگام رانندگی (به‌ویژه به‌هنگام شب) نیز از عینک‌های ضد تابش استفاده کنید.

۴) صفحه نمایش خود را ارتقا دهید

درصورتی که هنوز هم از مانیتور با صفحه نمایش قدیمی که (CRT) نامیده می‌شوند، استفاده می‌کنید، آن‌را با صفحه نمایش کریستال مایع (LCD) تعویض کنید. صفحه‌های نمایش ال‌سی‌دی که باعث ناراحتی کمتری در چشم‌ها می‌گردند، معمولا دارای سطح ضد انعکاسی هستند. صفحه نمایش‌های (CRT) قدیمی می‌تواند موجب پرپر زدن شدید تصاویر گردد که یکی از عوامل مهم خستگی و ضعیفی چشم می‌باشد. هنگام انتخاب یک صفحه نمایش پنل تخت، صفحه با بالاترین رزولوشن ممکن را انتخاب کنید.

۵) بیشتر پلک بزنید

پلک زدن به‌ویژه هنگام کار با وسایل الکترونیک بسیار مهم می‌باشد. پلک زدن به‎‌صورت متوالی از خشک شدن و ناراحتی چشم جلوگیری می‌کند. اشک‌های پوشش‌دهنده چشم در صورت چشمک نزدن به‌مدت طولانی، سریعتر تعریق می‌گردند. همچنین هوا در بسیاری از محیط‌های بسته و اداری خشک می‌باشد که می‌تواند باعث خشک شدن بیشتر اشک چشم‌های شما شده و ناراحتی‌های چشمی خطرناکی را موجب گردد.

درصورتی که علائم خشکی چشم را مشاهده کردید، از چشم پزشک خود بخواهید تا اشک چشم مصنوعی را جهت مصرف روزانه، برایتان تجویز کند. جهت کاهش خستگی چشم و خشکی آن روزانه هر ۲۰ دقیقه، به‌مدت ۱۰ بار چشم‌های خود را به‌آرامی (مثل اینکه به‌خواب می‌روید)، ببندید. این عمل به چشم‌های شما آرامش خواهد بخشید.

۶) چشمان خود را ورزش دهید

یکی دیگر از دلایل خستگی چشم، خیره شدن به صفحه نمایش وسایل الکترونیک است.

برای جلوگیری از خستگی چشم در این مواقع هر ۲۰ دقیقه یکبار به یک جسم دور (حداقل در فاصله ۲۰ فوت، تقریبا معادل ۶ متر)، به‌مدت ۲۰ ثانیه خیره شوید. بعضی از پزشکان چشم این را “قانون ۲۰-۲۰-۲۰” می‌نامند.

نگاه کردن به ناحیه دور باعث آرامش عضله مژگانی در داخل چشم شده و در نهایت موجب جلوگیری از خستگی چشم می‌گردد. ورزش دیگر چشم به این صورت است که ابتدا به‌مدت ۱۰-۱۵ ثانیه به یک شیء در فاصله دور نگاه کنید و سپس به‌همان مدت به یک جسم در نزدیکی خود خیره شوید. این کار را ۱۰بار انجام دهید. هردوی این تمرین‌ها در جلوگیری از خستگی چشم موثر هستند. همچنین چشمک زدن را به‌هنگام انجام این ورزش‌های چشمی جهت کاهش مشکلات ناشی از خشک شدن چشم، فراموش نکنید.

۷) بطور مکرر استراحت کنید

استراحت کردن بصورت مکرر به‌ویژه به‌هنگام کار با کامپیوتر در جلوگیری از خستگی چشم، درد کمر، گردن و شانه نقش بسزایی دارد. بسیاری از کارکنان در طول یک روز کاری، تنها دو وقفه به‌مدت ۱۵ دقیقه استراحت می‌کنند. در حالیکه مطالعات اخیر موسسه ملی بهداشت و ایمنی شغلی نشان می‌دهد که استراحت مکرر حین کار در کاهش خستگی و اختلال چشم بسیار موثر بوده است.

۸) از گلاب استفاده کنید

گلاب به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین داروهای ضد فشار و خستگی چشمی شناخته شده است. این ماده، یکی از موثرترین آرام‌بخش‌ها برای چشمان خسته و پف کرده می‌باشد. پس از شستن چشمانتان با آب سرد، آنها را با یک حوله خشک، پاک کنید. دو گلوله پنبه را به گلاب آغشته کرده و آنها را بر روی پلک‌های بسته خود قرار دهید. این کار را دو بار در روز انجام دهید. این کار برای جلوگیری از خستگی چشم در طول روز به شما کمک خواهد کرد.

۹) جهت جلوگیری از خستگی چشم از عینک استفاده کنید

اگر در شغل خود با کامپیوتر و لپ‌تاپ زیاد سروکار دارید، بهتر است از چشم پزشک خود بخواهید تا عینک مناسبی را جهت استفاده به‌موقع کار برایتان تجویز کند. این مورد به‌ویژه زمانیکه شما از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، مهم می‌باشد، چراکه لنزهای تماسی در طول استفاده دراز مدت خشک شده و باعث ایجاد ناراحتی در چشم می‌گردند. همچنین می‌توانید از لنزهای فتوکرومیک یا لنزهای کم نور استفاده کنید تا کمتر در معرض نور آبی حاصل از دستگاه‌های دیجیتالی قرار نگیرید. استفاده از عینک آفتابی را به‌هنگام رانندگی نیز فراموش نکنید.

۱۰) از چای کیسه‌ای بابونه استفاده کنید

چای بابونه نه تنها روشی عالی برای کاهش سردرد است، بلکه در کاهش خستگی و تورم در اطراف چشم نیز بسیار موثر است. ۲ عدد چای کیسه‌ای بابونه را بردارید و آنها را در یک فنجان آب گرم به‌مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه خیس کنید. سپس آنها را از لیوان بیرون بیاورید، یکی را داخل یخچال و دیگری بر روی پلک‌های بسته خود قرار دهید. پس از ۵ دقیقه درمان گرم، چای کیسه‌ای دومی را از یخچال بیرون آورده و همان کار را اینبار جهت درمان سرد انجام دهید.

امیدواریم تا موارد ذکر شده در بالا در کاهش و جلوگیری از خستگی چشم شما مفید باشند.

 

سوالات رایج در مورد خستگی چشم‌

چگونه از خستگی چشم با کامپیوتر جلوگیری کنیم؟

ارتفاع میز، صندلی وصفحه مانیتور شما همچنین نور محیط درایجاد آسیب بینایی، سردرد و التهاب چشم‌ها اثرگذاراست. استفاده از میز و صندلی استاندارد و قرارگرفتن صفحه مانیتور درمقابل چشم‌ها و میزان کافی نور غیرشدید درمحیط سبب حفظ سلامت چشم‌ها می‌شود.

آیا نور شدید سبب خستگی چشم‌ها می‌شود؟

بله سعی کنید همیشه از ترکیبی از نورهای آفتابی و مهتابی در خانه یا محیط کارخود استفاده کنید. از کار کردن در محیطی با نور بسیارشدید یا کم پرهیز کنید، زیرا سبب فشار به چشم و التهاب می‌شود.

آیا عینک می‌تواند از خستگی چشم پیشگیری کند؟

بله، در صورتی که از عینک طبی در زمان کار و مطالعه استفاده می‌کنید، حتماً عینک انتخابی شما دارای پوشش ضد انعکاسی AR باشد. این پوشش به کاهش میزان نور منعکس شده از صفحه نمایش مانیتور کمک می‌کند.

قانون ۲۰ – ۲۰ – ۲۰ چیست؟

برای پیشگیری از خستگی و خشکی چشم پس از هر ۲۰ دقیقه کار با رایانه حداقل به مدت ۲۰ ثانیه به فضای ۲۰ فوتی (۶ متر بیشتر) نگاه کنید تا دچارخشکی چشم نشوید.