فود بلاگری؛ خوراکِ دیده شدن با اشتهای مجازی / تغییر ذائقه غذایی با هر لایک

گلبرگ تبریز.طاهره اشرفیان / اینستاگرام در طول سال‌های اخیر به یکی از پلتفرم‌های پیشرو در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده است. این فضا با تمرکز بر محتوای بصری جذاب، فرصتی ایجاد کرده تا کاربران خلاق بتوانند هنر، سبک زندگی، علاقه‌مندی‌ها و تخصص‌هایشان را با مخاطبان گسترده به اشتراک بگذارند. بلاگری به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین شکل‌های فعالیت در اینستاگرام، شامل موضوعات متنوعی مانند مد و زیبایی، لایف استایل، کمدی و غذا می‌شود. هر گروه بلاگرها با روش خاص خود توانسته‌اند تأثیر قابل‌توجهی بر فرهنگ و سبک زندگی مخاطبانشان داشته باشند.

در این میان، فود بلاگرها با تمرکز بر دنیای جذاب غذا، طعم‌ها و فرهنگ‌های مختلف، توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای پیدا کنند و روندهای جدیدی در صنعت غذا و سبک زندگی ایجاد کنند. بلاگری غذا ابتدا در کشورهای غربی نظیر آمریکا و فرانسه رونق گرفت و در دهه ۲۰۱۰ میلادی به یکی از محبوب‌ترین زمینه‌ها در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد. این روند در ایران نیز از اواسط دهه ۱۳۹۰ آغاز شد و بلاگرهای ایرانی، با تمرکز بر غذاهای محلی و نقد رستوران‌ها، هویتی منحصربه‌فرد در این حوزه ایجاد کردند.

طبق تحقیقات انجام‌شده، فود بلاگرها تنها ۶ درصد از صفحات اینفلوئنسرهای اینستاگرامی را تشکیل می‌دهند، اما تأثیرگذاری آن‌ها بسیار بیشتر از سهم کمی است که از این فضا دارند. تصاویر و ویدیوهای حرفه‌ای و خلاقانه آن‌ها نه تنها مخاطبان زیادی را جذب کرده بلکه تغییرات چشمگیری در سبک زندگی و صنعت غذا نیز ایجاد کرده است.

رشد بلاگرهای غذا

چرا بلاگری غذا تا این حد رشد کرده‌اند؟ عوامل زیادی در این موفقیت نقش داشته‌اند:

 دسترسی آسان به ابزارهای دیجیتال: گوشی‌های هوشمند و نرم‌افزارهای ویرایش حرفه‌ای، تولید محتوای جذاب را برای بلاگرها ساده‌تر کرده‌اند. این ابزارها امکان تولید تصاویر چشم‌نواز و ویدیوهای خیره‌کننده را فراهم می‌کنند که مخاطبان به آن‌ها علاقه نشان می‌دهند.

علاقه مردم به تجربه طعم‌های جدید: بلاگرها با معرفی ترکیبات خلاقانه، دستورهای جدید و غذاهای متفاوت، توجه مخاطبان را به دنیای متنوع غذاها جلب کرده‌اند.

 الگوریتم‌های هوشمند اینستاگرام: این الگوریتم‌ها محتوای بلاگرهای موفق را برجسته‌تر می‌کنند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا سریع‌تر دیده شوند و مخاطبان بیشتری جذب کنند.

 امکان درآمدزایی: همکاری با برندها و رستوران‌ها، بلاگری غذا را به یک حرفه پردرآمد تبدیل کرده است. این درآمدزایی باعث رشد رقابت در این حوزه شده است.

بلاگرهای موفق غذا با استفاده از خلاقیت، عکس‌برداری حرفه‌ای و ارتباط مؤثر توانسته‌اند سبک جدیدی از فعالیت آنلاین را تعریف کنند.

تأثیرات دوگانه فود بلاگرها

فعالیت فود بلاگرها همیشه یک‌سویه نیست. آن‌ها تأثیرات متفاوت و متناقضی بر فرهنگ غذایی داشته‌اند:

 تقویت فرهنگ غذایی محلی: برخی بلاگرها با تمرکز بر غذاهای سنتی و محلی، نقش مهمی در حفظ و احیای این غذاها ایفا کرده‌اند. آن‌ها با روایت داستان‌ها و ارائه توضیحات جذاب درباره فرهنگ غذایی، هویت محلی را تقویت کرده‌اند و مخاطبان را به احترام گذاشتن به این میراث ترغیب کرده‌اند.

 تغییر توجه از غذاهای سنتی به مدرن: برخی بلاگرها بیشتر روی غذاهای مدرن و بین‌المللی تمرکز می‌کنند و این امر ممکن است به‌تدریج توجه به غذاهای سنتی را کاهش دهد. این تغییرات می‌تواند بخشی از هویت فرهنگی مرتبط با غذا را تحت تأثیر قرار دهد.

این تأثیرات دوگانه نشان می‌دهند که فعالیت بلاگرها می‌تواند هم باعث رشد و ترویج فرهنگ غذایی شود و هم بخشی از هویت غذایی را تحت تأثیر قرار دهد، بسته به رویکردی که هر بلاگر در پیش می‌گیرد.

جوانب منفی فود بلاگرها

فعالیت فود بلاگرها چالش‌های خاص خودش را دارد:

 ترویج مصرف‌گرایی: تبلیغ مداوم غذاهای لوکس و رستوران‌های گران‌قیمت، مخاطبان را به مصرف بی‌رویه ترغیب می‌کند. این روند می‌تواند هزینه‌های زندگی را افزایش دهد و سبک زندگی مصرف‌گرایانه را تقویت کند.

 ایجاد فشار روانی: تصاویر خیره‌کننده و استانداردهای غیرواقعی معرفی‌شده توسط بلاگرها ممکن است مخاطبان را تحت فشار قرار دهد تا با این استانداردها هماهنگ شوند، حتی اگر توان مالی یا شرایط مناسب برای آن نداشته باشند.

 رقابت ناسالم و کاهش صداقت: رشد تعداد بلاگرها باعث رقابت شدید شده است و گاهی برخی بلاگرها برای دیده‌شدن به نقدهای غیرصادقانه یا محتوای تبلیغاتی پنهانی روی می‌آورند. این امر می‌تواند اعتماد مخاطبان را به محتوای ارائه‌شده کاهش دهد.

 اثر زیست‌محیطی: استفاده گسترده از بسته‌بندی‌های یک‌بارمصرف و عدم توجه به اصول محیط‌زیستی، تأثیرات منفی بر محیط زیست دارد.

 تأثیرات اقتصادی: تمرکز بر برندهای بزرگ ممکن است به ضرر کسب‌وکارهای کوچک‌تر تمام شود. این عدم توازن اقتصادی می‌تواند باعث بسته‌شدن برخی کسب‌وکارهای محلی شود.

تأثیرات اجتماعی و فرهنگی

 تغییر در عادات غذایی: بلاگرهای غذا نقش مهمی در تغییر عادات غذایی مردم داشته‌اند. مخاطبان با دیدن معرفی غذاهای مدرن، ترکیبات خلاقانه و روش‌های جدید طبخ، به امتحان کردن غذاهای متفاوت و خارج از چارچوب‌های سنتی ترغیب می‌شوند. این روند، ضمن گسترش فرهنگ جهانی غذا، گاهی باعث کاهش توجه به غذاهای سنتی و محلی می‌شود که بخش مهمی از میراث فرهنگی هر جامعه است.

 تقویت فرهنگ غذایی محلی: با وجود تمرکز برخی بلاگرها بر غذاهای مدرن، گروهی از آن‌ها تلاش می‌کنند غذاهای محلی و سنتی را معرفی کنند و با داستان‌ها و روایت‌های جذاب، مخاطبان را با ارزش‌های فرهنگی و تاریخی هر غذا آشنا کنند. این اقدام، علاوه بر تقویت هویت غذایی محلی، می‌تواند حس افتخار ملی و علاقه به میراث فرهنگی را در مردم افزایش دهد.

 توسعه گردشگری غذایی: فعالیت بلاگرهای غذا به رشد گردشگری غذایی منجر شده است. معرفی رستوران‌های محلی، غذاهای خاص و تجربه‌های منحصربه‌فرد مخاطبان را ترغیب می‌کند تا به مناطق مختلف سفر کنند و این غذاها را امتحان کنند. این روند علاوه بر تقویت اقتصاد محلی، فرصت آشنایی با فرهنگ‌های متنوع غذایی را فراهم می‌کند.

 تأثیر بر ارتباطات اجتماعی: بلاگرهای غذا به‌طور مستقیم بر سبک زندگی و ارتباطات اجتماعی مردم تأثیر گذاشته‌اند. محتواهای آن‌ها اغلب شامل تجربیات گروهی، دورهمی‌های دوستانه و اشتراک‌گذاری لحظات خوشایند است که مخاطبان را به معاشرت و تقویت ارتباطات اجتماعی ترغیب می‌کند. با این حال، گاهی ممکن است فشار روانی ناشی از تطبیق با استانداردهای معرفی‌شده توسط بلاگرها، تأثیرات منفی بر روابط اجتماعی داشته باشد.

 تغییر ارزش‌های اجتماعی مرتبط با غذا: بلاگرهای غذا با نمایش غذاهای لوکس و محیط‌های شیک، گاهی ارزش‌های اجتماعی مرتبط با غذا را تغییر داده‌اند. غذا به‌جای آنکه صرفاً یک نیاز روزمره باشد، به نمادی از سبک زندگی و معیارهای زیبایی‌شناختی تبدیل شده است. این تغییرات می‌توانند حس رقابت اجتماعی یا فشار برای نمایش ظاهری مطلوب ایجاد کنند.

چالش‌ها و فرصت‌ها

بلاگرهای غذا در مسیر فعالیت خود با مشکلاتی هم روبه‌رو هستند:
– فشار روانی ناشی از نیاز به تولید محتوای مداوم
– رقابت شدید و تأثیر بر کیفیت محتوا
– تلاش برای حفظ اصالت و صداقت در محتوای تبلیغاتی

پدیده بلاگری غذا در اینستاگرام یکی از مثال‌های بارز تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر سبک زندگی و فرهنگ است. فود بلاگرها نه تنها نقش مهمی در معرفی طعم‌ها و فرهنگ‌های غذایی جدید ایفا کرده‌اند، بلکه با تأثیرگذاری بر صنعت غذا و گردشگری، روندهای نوینی ایجاد کرده‌اند.

در عین حال، این فعالیت چالش‌های جدی نیز به همراه داشته است؛ از ایجاد فشارهای اجتماعی و اقتصادی گرفته تا تأثیرات زیست‌محیطی و کاهش توجه به غذاهای سنتی. درک دقیق این جوانب مثبت و منفی می‌تواند به مخاطبان، فعالان این حوزه و سیاست‌گذاران کمک کند تا با رویکردی آگاهانه‌تر از ظرفیت‌های این پدیده بهره ببرند و اثرات منفی آن را مدیریت کنند.

در نهایت، بلاگری غذا همچنان به‌عنوان یک جریان پویا و تأثیرگذار در اینستاگرام باقی خواهد ماند و نقشی مهم در شکل‌دهی به فرهنگ‌های غذایی آینده ایفا خواهد کرد.